TY  - JOUR
ID  - 14
TI  - دلالت التزامی و نقش آن در فهم و تفسیر متن با تأکید بر تفسیر قرآن
JO  - مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)
JA  - 6
LA  - fa
SN  - 2008-1987
AU  - Gholam ali, Azizi kiya
AD  - دانشیار - مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)
Y1  - 2008
PY  - 2008
VL  - 1
IS  - 1
SP  - 65EP  - 84تفسير متن، قواعد تفسير، دلالت، دلالت التزامي. ,DO  - 
AB  - متون وحیانی، از جمله قرآن، همانند دیگر گفتارها و نوشتارها، دارای مدلول التزامی اند و باید در مقام فهم و تفسیر، آنها را مورد توجه قرار داد. لوازم معنایی آیات قرآن، مقصود خداوند بوده، می توان به آنها استناد کرد. با آنکه برخی از عالمان همه‌ی لوازم آیات، اعم از بیّن و غیر بیّن را معتبر می شمارند، اما در مقابل، گروهی دیگر فقط بر اعتبار لوازم بیّن تأکید می کنند. در این مقال، پس از بیان انواع دلالت ها و اقسام دلالت التزامی، درباره‌ی نقش دلالت التزامی آیات در تفسیر قرآن بر نکات زیر تأکید شده است:
دلالت التزامی اگرچه تابع دلالت لفظی است، دلالتی عقلی و معنا بر معنا است. این دلالت ارتباطی به باطن آیات نداشته، همه‌ی عالمان قرآن پژوه می توانند با دقت درلوازم عقلی یا عرفی مفاد آیات، بدان دست یابند. دلالت لتزامی در جایی که بیّن بمعنی الاخص باشد، مقصود گوینده به شمار می آید، و هرچند مشروط به اراده او نیست و  به طور طبیعی مدلول های التزامی غیربیّن مغفول عنه واقع می شوند، در باب کلام خداوند و معصومان که به همه‌ی لوازم سخن خود آگاه اند، می توان پذیرفت که به لوازم بیّن و غیربیّن آن نیز توجه داشته اند.
شرط دلالت التزامی، قابل درک بودن لازم معنای لفظ برای مخاطب است و شرط دیگری برای آن متصور نیست. اگرچه مدلول التزامی مرز خاصی ندارد، عقلا به لوازم قریب کلام تکیه می کنند و لوازم بعید را وا می نهند. شمردن مدلول التزامی به مثابه مفهوم یا منطوق غیر صریح کلام، تفاوتی در ماهیت آن ایجاد نمی کند و در هر صورت، به عنوان مفاد ظاهرِ کلام تلقی نخواهد شد.
UR  - https://qoranshenakht.nashriyat.ir/node/14
L1  - ER  -