TY  - JOUR
ID  - 5000624
TI  - سیر تطور دانش و نگارش‌های علوم قرآنی حوزة علمیة قم در سدة اخیر
JO  - مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)
JA  - 6
LA  - fa
SN  - 2008-1987
AU  - Rohollah, Shahdi
AD  - 
Y1  - 2024
PY  - 2024
VL  - 17
IS  - 1
SP  - 29EP  - 89علوم قرآن ,حوزۀ علمیه قم ,نگارش‌های علوم قرآن ,اندیشه قرآنی امامیه ,تطور علوم قرآن ,DO  - 10.22034/qoranshenakht.2024.5000624
AB  - علوم قرآن در حوزۀ علمیۀ قم از قریب دهۀ 30 شمسی مد نظر قرارگرفته و تاکنون آثار فراوانی در این زمینه به ثمر رسیده است. مقالۀ حاضر با گردآوری آثار علوم قرآنی از مراجع کتاب‌شناحتی قرآنی، وبگاه‌ها و بانک‌های اطلاعاتی درصدد یافتن شاخه‌های علوم قرآن مورد اهتمام حوزویان، شمار آثار در هر شاخه و نیز تحلیل و بررسی تطور رخ‌داده در آن شاخه و زمینه‌ها و عوامل پدیدآیی آنهاست. رهگیری نگارش‌های حوزیان قم در علوم قرآن نشان از افزایش کمّی قابل توجه از دهه‌ای به دهۀ دیگر دارد. علاوه بر آن، تنوع موضوعات پژوهشی قرآن‌پژوهان حوزة علمیة قم نیز به مرور زمان افزوده شده است. درونمایه این آثار در دهۀ 30 و 40 شمسی به موضوعات کم‌شماری همچون «وحی» و «تحریف» محدود بود؛ ولی مقارن با انقلاب اسلامی و محوریت ‌یافتن حوزۀ علمیة قم، تأسیس پژوهشگاه‌ها و مراکز تخصصی علوم قرآن، تأسیس و توسعۀ رشتۀ «علوم قرآن و حدیث» و افزایش پژوهش‌های قرآنی و به واسطه بهره‌ جستن عالمان حوزه از میراث غنی تفسیر معاصر امامیه، واکاوی دقیق منابع تفسیری و به ویژه روایات تفسیری، بهره‌ جستن از علوم جدید زبان‌شناختی و علوم انسانی، بازسازی و بازخوانی دیدگاه‌های سنتی و رسمی در پرتو پاسخ‌گویی به شبهات و تنقیح قواعد و مبانی کلی و درنگ در راهکارهای نظریه‌پردازی، به تدریج درونمایه نگاشته‌ها از حالت محدود پیشین بیرون آمد و با دربر گرفتن شاخه‌های گوناگون علوم قرآن توسعه یافت و به سوی هویت بخشیدن به علوم قرآن با رهیافتی شیعی و استقلال اندیشۀ قرآنی امامیه پیش رفت.
UR  - https://qoranshenakht.nashriyat.ir/node/5000624
L1  - https://qoranshenakht.nashriyat.ir/sites/qoranshenakht.nashriyat.ir/files/article-files/5000624-1716704686.pdf
ER  -