سال دهم، شماره اول، پياپي 18، بهار و تابستان 1396

مجيد شمس کلاهي/ استاديار مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني ره                 shams124000@yahoo.com   

دريافت: 4/10/1395 ـ پذيرش: 27/3/1396

چکيده

قرآن کريم در شمار چشمگيري از آيات، آدميان را به «تذکر» فرامي خواند و باريابي به آن درجه را ويژة «أولُوا الْأَلْباب؛ صاحبان خرد ناب» مي شمارد. اهتمام فراوان قرآن کريم به امر «تذکر»، آدمي را بر آن  مي دارد که معنا و حقيقت «تذکر» را در عرف قرآن کريم بشناسد و آن  را در وجود خويش، تحقق و استمرار بخشد. عمدة معاني ارائه شده براي «تذکر» در آثار تفسيري عبارت اند از:  «پندپذيري» (اتعاظ)، «انديشيدن» و «به  ياد آوردن». اين نوشتار، با تحليل مناشي ظهور «تذکر» در معناي «تفکر»، رجحان اين معنا بر ديگر معاني ارائه شده را آشکار مي سازد و نهايتاً اين ديدگاه را به اثبات مي رساند که «تذکر» در آياتي که سخن از «تذکر» در نشئة دنيوي است، به   معناي «تفکر يادآورنده» است.

کليدواژه ها: تذکر، تفکر، اتعاظ، رابطة تذکر و تفکر.