قرآن شناخت، سال شانزدهم، شماره دوم، پیاپی 31، پاییز و زمستان 1402، صفحات 83-100

    تأملی در تفسیر آیه «وَإِن مِّنْ أَهْلِ الْکِتَابِ إِلَّا لَیُؤْمِننَّ‏ بِهِ قَبْلَ مَوْتِهِ» و ارتباط آن با عصر ظهور حضرت مهدی (عج)

    نویسندگان:
    ✍️ حسین نقوی / دانشیار گروه ادیان مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی / naqavi@iki.ac.ir
    عباس الهی / استادیار گروه مطالعات تطبیقی قرآن مدرسه عالی تفسیر جامعة المصطفی العالمیه / abbas_elahi48@yahoo.com
    جعفر رضائی مجیدپور / دانشجوی دکتری ادیان و عرفان مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی / Rezaei.majidpour@gmail.com
    doi 10.22034/qoranshenakht.2023.2020983
    چکیده: 
    قرآن کریم با آیة «وَإِن مِّنْ أَهْلِ الْکِتَابِ إِلَّا لَیُؤْمِننَّ‏ بِهِ قَبْلَ مَوْتِهِ» از مطلبی قطعی خبر می‌دهد و آن ایمان همه اهل کتاب به امری است که به صورت ضمیر و مبهم آمده و دو دیدگاه در رفع ابهام از مرجع آن مطرح شده است: 1. ایمان هریک از اهل کتاب به حضرت عیسی قبل از مرگ خود؛ 2. ایمان هریک از اهل کتاب به حضرت عیسی قبل از مرگ حضرت عیسی. برخی از نویسندگان با انتخاب دیدگاه دوم به تفسیر این آیه پرداخته‌ و آیه را نیز به عصر ظهور مرتبط می‌دانند. نوشتار حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی استدلالی که آیه را با عصر ظهور مرتبط می‌داند، پرداخته و با توجه به قرائن موجود در آیات پیشین که سخن از انکار کشته شدن و به صلیب رفتن حضرت عیسی است، دیدگاه اول را برگزیده، با این تفاوت که متعلق ایمان را عدم قتل و تصلیب حضرت عیسی می‌داند و ارتباط آیه با عصر ظهور را نیز رد می‌‌کند.
    Article data in English (انگلیسی)
    Title: 
    A Reflection on the interpretation of the verse "There is None Among the People of the Book but will Surely Believe in him Before his Death" and its connection with the era of the advent of Hazrat Mahdi
    Abstract: 
    The Holy Qur'an informs about a definite matter with the verse "And who among the people of the book except those who believe before death" and that is the faith of all the people of the book in a matter that has come in the form of a pronoun and ambiguous, and two views have been put forward to clear the ambiguity of its authority: 1. The faith of each of the People of the Book in Jesus before his death; 2. The faith of every person of the Book in Jesus before the death of Jesus. Some writers interpret this verse by choosing the second point of view and consider the verse to be related to the Age of the Advent. Using the descriptive-analytical method, this article examines the argument that relates the verse to the age of advent, and according to the evidences in the previous verses that speak of denying the death and crucifixion of Jesus, the first point of view with the difference that he considers the non-murder and crucifixion of Jesus as belonging to faith, and also rejects the connection of the verse with the Age of Advent.
        قرآن کریم، ترجمة ناصر مکارم شیرازی.
        کتاب مقدس، ترجمه قدیم، انتشارات ایلام.
        آل‏غازى، عبدالقادر، 1382ق، بیان المعانى‏، دمشق، مطبعة الترقی.
        آلوسى، محمود‌بن عبدالله، 1415ق، روح المعانی، بیروت، دار الکتب العلمیه.
        ابن أبی‌زینب، محمد‌بن ابراهیم، 1397ق، الغیبة للنعمانی، تهران، صدوق.
        ابن‌سلیمان، مقاتل، 1423ق، تفسیر مقاتل‌بن سلیمان، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
        ابن‌شهر آشوب مازندرانی، محمدبن علی، 1369ق، متشابه القرآن و مختلفه، قم، بیدار.
        ابن‏عاشور، محمدطاهر، 1420ق، تفسیر التحریر و التنویر، بیروت، مؤسسة التاریخ العربی‏.
        ابن‌عجیبه، احمد‌بن محمد، 1419ق، البحر المدید فى تفسیر القرآن المجید، قاهره، حسن عباس زکی.
        ابن‏کثیر، اسماعیل‌بن عمر، 1419ق، تفسیر القرآن العظیم، ‏بیروت، دارالکتب العلمیه.
        ابوالفتوح رازى، حسین‌بن على، 1408ق، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن‏، مشهد، آستان قدس رضوى.
        امیری قوام، محمد و فتح‌الله نجارزادگان، 1399، «بررسی تطبیقی تفسیر آیه 159 سوره مبارکه نساء از دیدگاه مفسران فریقین (با تأکید بر میزان دلالت بر نزول حضرت عیسی در عصر ظهور)»، مشرق موعود، ش 56، ص 149ـ162.
        بحرانى، هاشم‌بن سلیمان، 1415ق، البرهان فی تفسیر القرآن‏، قم، مؤسسة بعثت.
        بخاری، محمد‌بن اسماعیل، 1422ق، صحیح البخاری، قاهره، وزارة الاوقاف، المجلس الاعلى للشئون الاسلامیة، لجنة احیاء کتب السنه.
        بیضاوی، عبدالله‌بن عمر، 1418ق، أنوار التنزیل و أسرار التأویل، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
        توسلی‌خواه، سعید و ابراهیم ایزدخواه، ١٤٠٠، «تفسیر تطبیقی آیه ١٥٩سورة نساء و ارتباط آن با نزول حضرت عیسی»، پژوهش‌های تفسیر تطبیقی، ش 13، ص ۸۳-۹۷.
        جرجانى، حسین‌بن حسن، 1378، جلاء الأذهان و جلاء الأحزان، تهران، دانشگاه تهران.
        جوادی آملی، عبدالله، ۱۳۹۰، تسنیم، قم، اسراء.
        حرعاملى، محمدبن حسن، 1362، الإیقاظ من الهجعة بالبرهان على الرجعة، تهران، نوید.
        حقى برسوى، اسماعیل‌بن مصطفى، بی‌تا، تفسیر روح البیان‏، بیروت: دار الفکر
        دروزه، محمد عزت، 1383ق، التفسیر الحدیث، قاهره، دار احیاء الکتب العربیه.
        رضایی کهنمویی، علی، 1391، «اجل یهود؛ پایان دنیا یا رجعت عیسی»، مشرق موعود، ش 22، ص 140ـ152.
        روحی برندق، کاوس و علی صفری، 1395، «عروج حضرت عیسی؛ دیدگاه‌ها، چالش‌ها و رویکرد نو به مسئله»، پژوهش‌های قرآنی، ش 80، ص 134-153.
        زمخشرى، محمود‌بن عمر، 1407ق، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الأقاویل فى وجوه التأویل‏، بیروت، دارالکتاب العربی.‏
        سمرقندی، نصربن محمد، 1416ق، بحر العلوم، بیروت، دارالفکر.
        سید قطب، 1425ق، فى ظلال القرآن، ‏بیروت، دار الشروق‏.
        سیوطی، عبدالرحمن‌بن ابى‏بکر، 1404ق، الدر المنثور فى التفسیر بالماثور، قم، کتابخانه آیت‌الله مرعشى نجفى.
        شریف لاهیجى، محمد‌بن على، 1373، تفسیر شریف لاهیجى، تهران، دفتر نشر داد.
        صادقى تهرانى، محمد، 1388، ترجمان فرقان: تفسیر مختصر قرآن کریم، قم، شکرانه.‏
        صادقى تهرانى، محمد، 1406ق، الفرقان فى تفسیر القرآن بالقرآن و السنه، قم، فرهنگ اسلامی.‏
        طباطبائی، سیدمحمدحسین، 1390ق، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات.
        طبرسى، فضل‌بن حسن، 1372، مجمع البیان فی تفسیر القرآن‏، تهران، ناصر خسرو.
        طبری، محمدبن جریر، 1412ق، جامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار المعرفة.
        طیب، عبدالحسین، 1369، اطیب البیان فی تفسیر القرآن‏، تهران، اسلام.
        عیاشی، محمد‌بن مسعود، 1380ق، تفسیر العیاشی، تهران، المطبعة العلمیه.
        فتال نیشابوری، محمد‌بن احمد، 1375، روضة الواعظین و بصیرة المتعظین، قم، رضی.
        فخررازی، محمد‌بن عمر، 1420ق، التفسیر الکبیر، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
        فضل‌الله، محمدحسین، 1419ق، من وحى القرآن‏، بیروت: دار الملاک.
        فیض کاشانى، ملامحسن، 1371، نوادر الأخبار فیما یتعلق بأصول الدین، تهران، مؤسسة مطالعات و تحقیقات فرهنگى.
        فیض کاشانى، ملامحسن، 1418ق، الأصفى فى تفسیر القرآن، قم، دفتر تبلیغات اسلامی.
        قاسمى، محمد جمال‌الدین، 1418ق، محاسن التأویل، بیروت، دار الکتب العلمیه.
        قرشى، على‏اکبر، 1375، تفسیر احسن الحدیث،‏ چ دوم، تهران، بنیاد بعثت.
        قرطبى، محمد‌بن احمد، 1364، الجامع لأحکام القرآن، تهران، ناصرخسرو.‏
        قمى مشهدى، محمد‌بن محمدرضا، 1368، تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب‏، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى.
        قمی، علی‌بن ابراهیم، 1367، تفسیر القمی، قم، دارالکتاب.
        کاشانی، فتح‌الله‌بن شکرالله، 1340، منهج الصادقین فی إلزام المخالفین، تهران، کتابفروشی اسلامیه.
        کامیاب، مسلم و فتح‌الله نجارزادگان، 1397، «بررسی تطبیقی آیه 159 سوره نساء از دیدگاه مفسران فریقین»، انتظار موعود، ش 61، ص 5-28.
        کلینی، محمدبن یعقوب، 1407ق، الکافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه.
        کوفی، فرات‌بن ابراهیم، 1410ق، تفسیر فرات، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
        مراغى، احمد مصطفى، بی‌تا، تفسیر المراغى‏، بیروت: دار الفکر.
        مصطفوی، حسن، 1368، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
        معرفت، محمد‌هادی، 1423ق، شبهات و ردود حول القرآن الکریم، قم، التمهید.
        مغنیه، محمدجواد، 1424ق، التفسیر الکاشف، قم، دار الکتاب الإسلامی.
        مکارم شیرازى، ناصر، 1382، برگزیده تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه.
        مکارم شیرازى، ناصر و همکاران، 1371، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه.
        موسوى سبزوارى، عبدالاعلى، 1409ق، مواهب الرحمن فی تفسیر القرآن، بی‌جا: دفتر سماحه آیت‌الله العظمى السبزوارى‏‏.
        میبدى، احمد‌بن محمد، 1371، کشف الاسرار و عدة الابرار، چ پنجم، تهران، امیرکبیر.
        میشل، توماس، 1381، کلام مسیحی، ترجمة حسین توفیقی، قم، مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب.
        نخجوانى، نعمت‌الله‌بن محمود، 1999م، الفواتح الالهیه و المفاتح الغیبیه، مصر، دار رکابى للنشر.
        نیشابورى، نظام‌الدین، 1416ق، تفسیر غرائب القرآن و رغائب الفرقان، بیروت، دار الکتب العلمیه.
    شیوه ارجاع به این مقاله: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    نقوی، حسین، الهی، عباس، رضائی مجیدپور، جعفر.(1402) تأملی در تفسیر آیه «وَإِن مِّنْ أَهْلِ الْکِتَابِ إِلَّا لَیُؤْمِننَّ‏ بِهِ قَبْلَ مَوْتِهِ» و ارتباط آن با عصر ظهور حضرت مهدی (عج). دو فصلنامه قرآن شناخت، 16(2)، 83-100 https://doi.org/10.22034/qoranshenakht.2023.2020983

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    حسین نقوی؛ عباس الهی؛ جعفر رضائی مجیدپور."تأملی در تفسیر آیه «وَإِن مِّنْ أَهْلِ الْکِتَابِ إِلَّا لَیُؤْمِننَّ‏ بِهِ قَبْلَ مَوْتِهِ» و ارتباط آن با عصر ظهور حضرت مهدی (عج)". دو فصلنامه قرآن شناخت، 16، 2، 1402، 83-100

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    نقوی، حسین، الهی، عباس، رضائی مجیدپور، جعفر.(1402) 'تأملی در تفسیر آیه «وَإِن مِّنْ أَهْلِ الْکِتَابِ إِلَّا لَیُؤْمِننَّ‏ بِهِ قَبْلَ مَوْتِهِ» و ارتباط آن با عصر ظهور حضرت مهدی (عج)'، دو فصلنامه قرآن شناخت، 16(2), pp. 83-100

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    نقوی، حسین، الهی، عباس، رضائی مجیدپور، جعفر. تأملی در تفسیر آیه «وَإِن مِّنْ أَهْلِ الْکِتَابِ إِلَّا لَیُؤْمِننَّ‏ بِهِ قَبْلَ مَوْتِهِ» و ارتباط آن با عصر ظهور حضرت مهدی (عج). قرآن شناخت، 16, 1402؛ 16(2): 83-100