سال شانزدهم، شماره اول، پياپي 30، بهار و تابستان 1402، ص 59- 78
نوع مقاله: پژوهشي
مهناز راحتي بلاباد / دانشجوي دكتري علوم قرآن و حديث دانشگاه آزاد اسلامي كرج dr.m.rahati@gmail.com
* سوسن آلرسول / استاد گروه علوم قرآن و حديث دانشگاه آزاد اسلامي كرج s_alerasoul@kiau.ac.ir
تهمينه پارسايي / استاديار گروه علوم قرآن و حديث دانشگاه آزاد اسلامي كرج ptahminaa@yahoo.com
دريافت: 20/10/1401 ـ پذيرش: 25/02/1402
چکيده
پيوستگي متن قرآن همواره محل مناقشه قرآنپژوهان غربي بوده است. نيل رابينسون از پژوهشگران غربي نخستين کسي است که با تکيه بر دانشهاي ادبي و زباني جديد توانست پيوستگي آيات قرآن را به اثبات برساند. رابينسون براي اثبات پيوستگي متن قرآن، بعضي از سور مدني را بررسي کرد. براي تبيين درستي نظريه رابينسون و فراگير بودن طرح او در کل قرآن، سورة «اعراف» که از سور مکي است، انتخاب شده، سپس بخشي از آيات اين سوره (65ـ72) بهمنزله بخش محوري در نظر گرفته شده، با پردازش نزولي و نظم متقارن، پيوستگي اجزاي دروني سوره براساس سياق آيات مربوط به داستان حضرت هود(ع)، با شيوه تحليلي ـ ترکيبي به اثبات رسيده است. ابتدا با الگوي رابينسون ساختار کلي سوره تقسيم شده و انسجام دروني و لفظي آيات بر مبناي تکرار الفاظ با الگو ارائه گرديده است. سپس با تکميل الگوي رابينسون و افزودن معيار بخشبندي سياقي و ارتباط معنايي، مناسبت آيات محوري و رابطه با غرض سوره درباره پيوستگي رسالت با توحيد و تکذيب آيات با تکبر و شرک در اثبات پيوستگي ساختاري سورة «اعراف» و تأييد طرح رابينسون به دست آمده است.
کليدواژهها: رابينسون، پيوستگي آيات، سورة اعراف، ساختار سوره، هود(ع).