, Volume 6, Issue 2, No 12, Year 2025 , Pages 83-98
Allamah Tabatabaii’s Criteria for Criticizing Other Commentators’ Views about Conciseness Technique of Omission
Writers:
Tahereh
/ PhD student of sciences of the Quran and tradition, University of Islamic schools / t.chiniforoushan@gmail.com

Abstract:
“Conciseness technique of omission” has been often used in the Quran and is one of its important rhetoric methods to which scholars of Quranic sciences and interpreters have paid particular attention. Since interpreters are sometimes in disagreement on omission and omitted part in some Quranic verses, the present paper reviews Allamah Tabatabaii’s criteria for criticizing other commentators’ views.
The research findings show that Allamah Tabatabaii has used in-text criteria such as not paying attention to correct intention of verse and syntactic role of word, the meaning of letters of meanings, context and rhetoric technique and out-text criteria such as jurisprudential differences and reference to incorrect traditions to criticize other commentators’ views and believes that these cases cause different or improper permutations in such a way that correct intention of verses is not extracted from them
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :معیارهای نقد علامه طباطبایی بر آرای دیگر مفسران در ایجاز حذف
Abstract:
«ایجاز حذف» در قرآن فراوان به کار رفته و از شیوه های مهم بلاغی قرآن است که دانشمندان علوم قرآنی و مفسران به آن اهتمام ویژه ای داشته اند. ازآنجاکه مفسران گاه در برخی آیات برای حذف و تعیین محذوف هم عقیده نیستند، این پژوهش به بررسی معیارهای علامه طباطبایی در نقد آرای دیگر مفسران می پردازد.
از رهگذر این جستار برمی آید علامه طباطبایی با معیارهای درون متنی همچون توجه نکردن به مراد صحیح آیه و نقش نحوی کلمه، معنای حروف معانی، سیاق، فن بلاغی و نیز معیارهای برون متنی چون اختلافات فقهی و استناد به روایات ناصحیح، آرای دیگر مفسران را نقد کرده و معتقد است که این موارد موجب بروز تقدیرهای مختلف یا تقدیرهای نابه جا می شود؛ به طوری که مراد صحیح آیات از آنها استخراج نمی گردد.
References:
- آلوسي، سيدمحمود، 1415ق، روح المعاني في تفسير القرآن العظيم، بيروت، دار الکتب العلميه.
- ابنفارس، احمد، 1410ق، معجم مقاييس اللغة، قاهره، دار الاسلاميه.
- ابنعاشور، محمد، 1964م، التحرير و التنوير في تفسير القرآن، بيجا، بينا.
- ابنهشام اخباري، جمالالدين، 1964م، مغني اللبيب عن كتب الأعاريب، قاهره، چاپ محمد محييالدين عبدالحميد.
- ازهري، ابومنصور محمد بن احمد ابن الازهر، بيتا، تهذيب اللغة، بيجا، بينا.
- بهبودي، محمدباقر، 1378، تدبري در قرآن، بيجا، انتشارات سنا.
- جرجاني، علي بن محمد، 1988م، کتاب التعريفات، چ سوم، بيروت، دار الکتب العلميه.
- خفاجي، ابنسنان، 1953م، سرّ الفصاحه، به كوشش: عبدالمتعال الصعيدي، قاهره، بينا.
- رشيدرضا، محمد،1366ق، المنار، چ دوم، الطبعه النادره.
- رماني، علي بن عيسي، 1968م، ثلاث رسائل في مجاز القرآن، مصر، دار المعارف.
- زرکشي، محمد بن عبدالله، 1410ق، البرهان في علوم القرآن، بيروت، دار المعرفه.
- زمخشري، 1407ق، الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل، چ سوم، بيروت، دار الکتاب العربي.
- سيوطي، 1404ق، الدر المنثور في تفسير المأثور، قم، کتابخانه آيتالله مرعشي نجفي.
- شمسيا، سيروس،1375، معاني، تهران، نشر ميترا.
- طباطبايي، سيدمحمدحسين، 1374، ترجمه تفسير الميزان، ترجمه: سيدمحمدباقر همداني، چ پنجم، قم، دفتر انتشارات اسلامي جامعة مدرسين حوزة علمية قم.
- طبرسي، فضل بن حسن، 1372، مجمع البيان، چ سوم، تهران، انتشارات ناصرخسرو.
- ـــــ ، 1377، جوامع الجامع، تهران، انتشارات دانشگاه تهران و مديريت حوزة علمية قم.
- عاکوب، عيسي علي، 1421ق، المفصل في علوم البلاغة العربية، حلب، مديرية الکتب والمطبوعات الجامعيه.
- فخرالدين رازي، محمد بن عمر، 1420ق، مفاتيح الغيب، چ سوم، بيروت، داراحياء التراث العربي.
- فراهيدي، احمدبن خليل، 1426ق، العين، چ سوم، بيروت، دار احياء التراث العربي.
- فيومي، احمد بن محمد، بيتا، مصباح المنير في غريب الشرح الكبير، بيجا، دار الفكر للطباعة والنشر والتوزيع.
- نصيريان، يدالله، 1387، علوم بلاغت و اعجاز القرآن، قم، مهر (سمت).
- هاشمي، احمد، 1420ق، جواهر البلاغه، قم، نشر ذوي القربي.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
, Ghasem, , Tahereh.(2025) Allamah Tabatabaii’s Criteria for Criticizing Other Commentators’ Views about Conciseness Technique of Omission. , 6(2), 83-98
Ghasem ; Tahereh ."Allamah Tabatabaii’s Criteria for Criticizing Other Commentators’ Views about Conciseness Technique of Omission". , 6, 2, 2025, 83-98
, G, , T.(2025) 'Allamah Tabatabaii’s Criteria for Criticizing Other Commentators’ Views about Conciseness Technique of Omission', , 6(2), pp. 83-98