, Volume 1, Issue 1, No 1, Year 2025 , Pages 11-36

    تفسیر قرآن کریم (1)، سوره بقره، آیات 7 ـ 1

    Writers:
    Mohammad Taqi Mesbahe Yazdi / استاد مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) / marifat@qabas.net
    Seyed ahmad Faghihi / استادیار گروه تفسیر و علوم قرآن، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) / faghihi@iki.ac.ir
    Pages: 11-36 Receive Date: 2025/11/25
    Abstract: 
    The present article involves the interpretation of verses 1 - 7 of Sura al -Baqara, the 2nd chapter of the Quran. These verses state the qualities of the virtuous and the unbelievers when exposed to the guidance of the Quran. The method of interpretation of the verses rests on the semantic study of the words, and sentences contemplating upon the words and the context surrounding them, benefiting from verbal and intellectual clues with Concentration on the language of the Quran, and general tenor of the verses, expressions, and teachings of the Quran. The main points of the article are as follows: Verse1: There are various views on the meaning of mysterious letters and the possibility of understanding them - none, however preferable to others. Verse2: Dhālika is a demonstrative referring to something far away used to show the grandeur of the Quran. Al-Kitāb: a written material by which the holy Quran is meant. Lā rayba fīh: the Holy Quran per se has no imperfection causing people to doubt. Hudan lil Muttaqīn: by "Taqwā" here the natural or inherent virtue is meant, since it is the condition of being influenced and guided by the Quran. Other qualities such as believing in the unseen, performing the prayers, and expending for the cause of God emanate from inherent virtue and actualize in favorable circumstances. This very point is the secret behind turning from an adjective, i.e. the virtuous, to adjective clauses in the following verses. Verse3: By "Ghayb" - the unseen Allah is meant, and belief in Him is a natural or inherent thing. The verb "Razaqnā" - We have provided them - refers to satisfaction of needs and expending for the cause of God is the main cause of salvation, man's freedom from material belongings and parsimony. Verse4: Having faith in the Hereafter, provides good motives toward performing righteous deeds and avoiding wicked ones. Verse5: Guidance here is an actual type of guidance, i.e. leading someone to his destination or goal, not simply guiding. Verse6: By "Alladhīna kafarū" - as for the unbelievers - the heads of Quraysh are meant. Verse7: "Khatamallāhu alā Qulūbihim" - Allah has set a seal on their hearts - shows that unbelievers have blocked the ways of guidance, i.e. the faculty of intellectual understanding (Aql, i.e. heart), hearing the call of the prophets, and taking lessons (Basar) to themselves. Hearing (Sam
    Keywords: 
    Interpretation of Sura al-Baqara
    mysterious letters
    inherent virtue
    setting a seal on one's heart
    natural and actual guidance
    determinism and freewill.
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :تفسیر قرآن کریم (1)، سوره بقره، آیات 7 ـ 1
    Abstract: 
    آيات اول تا هفتم سوره‌ی بقره بيانگر وضع و وصف متقين و کافران در برابر هدايتگري قرآن است. اين مقاله در تفسير آيات يادشده است. شيوه‌ی تفسير مبتني بر معناشناسي مفردات و جملات آيات، تأمل در ظاهر و سياق آنها، بهره‌گيري از قراين لفظي و عقلي و تکيه بر زبان قرآن، لحن آيات، اصطلاحات و تعاليم قرآني است، و حاصل تفسير عبارت است از: آيه‌ی اول: نظريه‌هاي مختلفي در معناي حروف مقطعه و امکان درک آنها مطرح است که هيچ کدام بر ديگري رجحان ندارد؛ آيه‌ی دوم: «ذلک» اشاره به دور و براي تعظيم امر قرآن، و «الکتاب» به معناي مکتوب شأني، يعني نوشتني، و منظور از آن قرآن است. «لاريب فيه» يعني قرآن في حد ذاته نقصي ندارد که باعث شک در آن شود. منظور از تقوا در «هدي للمتقين»، تقواي فطري است که شرط هدايت‌يابي به وسيله‌ی قرآن مي‌باشد. صفات ديگر (ايمان به غيب، اقامه‌ی نماز، انفاق و…) از تقواي فطري نشئت گرفته و در شرايط مساعد فعليت مي‌يابند، و همين سر التفات از وصف مفرد «متقين» به جملات وصفيه در آيات بعدي است؛ آيه‌ی سوم: منظور از غيب، خداوند است، و ايمان به خدا امري فطري است. فعل «رزقنا»، اشاره به رفع احتياج دارد. انفاق منشأ رستگاري و رهايي انسان از تعلقات مادي و بخل است؛ آيه‌ی چهارم: تأکيد بر ويژگي يقين به آخرت از آن جهت است که يقين به امور اخروي، انگيزه‌ی جدي عمل به کارهاي خير و پرهيز از کارهاي بد را در انسان ايجاد مي‌کند؛ آيه‌ی پنجم: مقصود از هدايت، هدايت فعلي و ايصال به مطلوب است، نه راهنمايي؛ آيه‌ی ششم: منظور از کفار، سران قريش است؛ آيه‌ی هفتم: مراد از مهر زدن بر قلب‌ها اين است که کفار راه‌هاي هدايت، يعني قوه‌ی عقل (قلب) و شنيدن دعوت انبيا (سمع) و عبرت گرفتن (بصر) را بر خود بسته‌اند و منظور از اين سه، قواي باطني است، انتساب «مهر زدن بر دل‌ها» به خدا مستلزم جبر نيست؛ چون کفار از روي اختيار، زمينه‌ی هدايت‌پذيري خويش را از بين برده‌اند و در عين حال، تأثير حقيقي و استقلالي در هستي از آنِ خداست.
    Keywords: 
    : تفسير سورة بقره، حروف مقطعه، تقواي فطري، هدايت فطري و فعلي، ختم بر قلوب، جبر و اختيار.
    References: 
    • - قرآن مجید.
    • - نهج البلاغه، تنظیم صبحی صالح، قم، دارالهجرة، [ بی تا].
    • - آلوسی بغدادی، شهاب الدین محمود، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم والسبع المثانی، بیروت، دارالفکر، 1417 / 1997.
    • - ابن فارس بن احمد بن زکریا، معجم مقاییس اللغه، قم، مکتب الاعلام الاسلامی، 1404 ق.
    • - ابن هشام، ابومحمد عبدالله جمال الدین بن یوسف، مغنی اللبیب، قم، مکتبه آیت الله مرعشی نجفی، 1404ق.
    • - خرمشاهی، بهاءالدین، دانشنامة قرآن و قرآن پژوهی، تهران، انتشارات دوستان، ناهید، 1377، چاپ اول.
    • - الدرویش، محیی الدین، اعراب القرآن الکریم و بیانه، دمشق، الیمامه، دار ابن کثیر، 1994 / 1415ق، الطبعة الرابعه.
    • - دهخدا، علی اکبر، لغت نامه، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، سازمان لغت نامه، 1337.
    • - الرازی، محمد بن عمر، تفسیرالفخر الرازی المشتهر بالتفسیرالکبیر و مفاتیح الغیب، بیروت، دارالفکر، 1423 / 2002.
    • - الراغب اصفهانی، ابوالقاسم حسین، المفردات فی غریب الفاظ القرآن، قم، انتشارات ذوی القربی، 1423ق، الطبعة الثانیه.
    • - رشید رضا، محمد، تفسیر القرآن الحکیم المشتهر بتفسیر المنار، بیروت، دار المعرفه، [بی تا ]، الطبعة الثانیه.
    • - الزرکشی، بدرالدین محمد بن عبد الله، البرهان فی علوم القرآن، بیروت: دار الفکر، 1408ق.
    • - صافی، محمود، الجدول فی اعراب القرآن الکریم وصرفه، دمشق، بیروت، دار الرشید، 1409ق.
    • - صدرالدین الشیرازی، محمد بن ابراهیم (ملاصدرا)، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعه، بیروت، دار الاحیاء التراث العربی، 1979م.
    • - الصدوق، ابوجعفر محمد بن علی بن الحسین بن بابویه قمی، التوحید، قم، جماة المدرسین بقم، مؤسسة النشر الاسلامی، 1415ق.
    • - الطباطبائی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، جماعة المدرسین بقم، مؤسسة النشر الاسلامی، [بی تا].
    • - الطبرسی، ابوعلی الفضل بن الحسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دارالمعرفه، 1408 ق، الطبعة الثانیه.
    • - عباس حسن، النحو الوافی، تهران، مطبعة احمدی، 1367 / 1409ق، چاپ دوم.
    • - العسکری، ابوهلال، الفروق اللغویه، قم، مکتبة، بصیرتی، 1353.
    • - الفراهیدی، خلیل بن احمد، تربیت کتاب، العین، قم، انتشارات اسوه، 1414ق.
    • - مصباح یزدی، محمدتقی، شرح جلد هشتم الاسفار الاربعة، قم، انتشارات مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ص)، 1375.
    • - ــــــــــــــــــــ ، اخلاق در قرآن، قم، مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ص)، 1377، چاپ دوم.
    • - ـــــــــــــــــــ ، معارف قرآن، (خدا شناسی، کیهان شناسی، انسان شناسی)، قم، انتشارات مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ص)، 1376. 
    • - معین، محمد، فرهنگ فارسی، تهران، انتشارات امیرکبیر، 1360.
    • 254 reads
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Mesbahe Yazdi, Mohammad Taqi, Faghihi, Seyed ahmad.(2025) تفسیر قرآن کریم (1)، سوره بقره، آیات 7 ـ 1. , 1(1), 11-36

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Mohammad Taqi Mesbahe Yazdi; Seyed ahmad Faghihi."تفسیر قرآن کریم (1)، سوره بقره، آیات 7 ـ 1". , 1, 1, 2025, 11-36

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Mesbahe Yazdi, M, Faghihi, S.(2025) 'تفسیر قرآن کریم (1)، سوره بقره، آیات 7 ـ 1', , 1(1), pp. 11-36

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Mesbahe Yazdi, M, Faghihi, S. تفسیر قرآن کریم (1)، سوره بقره، آیات 7 ـ 1. , 2025; 1(1): 11-36