Title :بررسی «انفاق در قرآن» بر اساس ترتیب نزول آیات
Abstract:
قرآن در یک دورۀ تاریخی و طی 23 سال، در پی مقتضیات مربوط به عصر رسالت پیامبر صلی الله علیها و آله نازل شده است. ازاین رو، یکی از شیوه های کارآمد در تفسیر قرآن، مطالعۀ آن با رویکرد تاریخی است. در این نوشتار که از شیوۀ تفسیر موضوعی و رویکرد تاریخی بهره برده، موضوع انفاق بررسی گردیده است. ابتدا با بررسی کتب تاریخی و اشعار جاهلی، وضعیت معیشتی و اقتصادی مردم عصر نزول و فرهنگ حاکم بر آن جامعه در زمینۀ انفاق شناسایی شده؛ سپس با دقت در آیات مربوط به انفاق، بر اساس ترتیب نزول و زمان نزول، و سیر تدریجی و گام به گام قرآن برای فرهنگ سازی و قانون گذاری در این زمینه بررسی گردیده است. قرآن در طی23 سال نزول تدریجی، توانست ضمن بهره گیری از خصلت سخاوت و کرم اعراب، به تدریج رذایلی همچون فخرفروشی، تعصب، اسراف و... را از آن جامعه بزداید و به آن رنگ توحیدی و دگردوستی ببخشد.
سال دوازدهم، شماره دوم، پیاپی 23، پاییز و زمستان 1398
رحمت الله عبدالله زاده آرانی/ استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه پیام نور واحد آران و بیدگل مجتبی بیابان پور آرانی/ کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه قم سمیه خاری آرانی/ دانشجوی دکترای الهیات علوم قرآن و حدیث دانشگاه قرآن و حدیث قم s.khariarani@yahoo.com دریافت: 26/07/1397 ـ پذیرش: 30/11/1397
چکیده
قرآن در یک دورۀ تاریخی و طی 23 سال، در پی مقتضیات مربوط به عصر رسالت پیامبر صلی الله علیها و آله نازل شده است. ازاین رو، یکی از شیوه های کارآمد در تفسیر قرآن، مطالعۀ آن با رویکرد تاریخی است. در این نوشتار که از شیوۀ تفسیر موضوعی و رویکرد تاریخی بهره برده، موضوع انفاق بررسی گردیده است. ابتدا با بررسی کتب تاریخی و اشعار جاهلی، وضعیت معیشتی و اقتصادی مردم عصر نزول و فرهنگ حاکم بر آن جامعه در زمینۀ انفاق شناسایی شده؛ سپس با دقت در آیات مربوط به انفاق، بر اساس ترتیب نزول و زمان نزول، و سیر تدریجی و گام به گام قرآن برای فرهنگ سازی و قانون گذاری در این زمینه بررسی گردیده است. قرآن در طی23 سال نزول تدریجی، توانست ضمن بهره گیری از خصلت سخاوت و کرم اعراب، به تدریج رذایلی همچون فخرفروشی، تعصب، اسراف و... را از آن جامعه بزداید و به آن رنگ توحیدی و دگردوستی ببخشد. کلیدواژه ها: قرآن، انفاق، جامعۀ جاهلی، تفسیر موضوعی، رویکرد تاریخی در تفسیر، ترتیب نزول.