, Volume 14, Issue 2, No 27, Year 2025 , Pages 59-72
Man’s Ultimate Perfection Based on the Dimensions of the Soul from the Perspective of the Holy Qur'an
Article Type:
Research
Writers:
✍️ Mohsen Karimi Ghodoosi
/ MA in the Qur'anic Sciences and Interpretation, the Imam Khomeini Institute for Education and Research / Mohsenak65@gmail.com

Mustafa Karimi / Assistant Professor, the Department of the Qur'anic Sciences and Interpretation, the Imam Khomeini Institute for Education and Research / karimi@iki.ac.ir
Abstract:
Should the ultimate perfection of man be viewed as a one-dimensional concept, or should various aspects be taken into account considering the various dimensions of the human soul? Using the descriptive-analytical method, the present article, which is a thematic interpretation, has answered this question and has achieved the following results: human perfection has different aspects based on different dimensions of his soul. Man can reach the point where he can gain the intuitive knowledge of belonging to God and His special mercy. Possession of supernatural and god-like power helps man achieve ultimate perfection and power. Man's love for goodness and absolute perfection (i.e. God Almighty) and hatred of evil and its manifestations is the highest level of perfection in the dimension of love. The feeling of contentment and happiness as a result of closeness to God is also the ultimate goal that perfect human beings achieve
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :کمال نهایی انسان براساس ابعاد نفس از منظر قرآن کریم
Abstract:
کمال نهایی انسان را باید به صورت تک بعدی نگریست یا با توجه به ابعاد گوناگون نفس انسان، باید جنبه های گوناگونی برایش ترسیم نمود؟ مقاله حاضر با هدف پاسخ گویی به این پرسش و به روش «توصیفی ـ تحلیلی»، در قالب تفسیر موضوعی، به نتایج ذیل دست یافته است: کمال آدمی براساس ابعاد گوناگون نفس او دارای جنبه های متفاوتی است. انسان به لحاظ شناختی می تواند به نقطه ای برسد که تعلّق خود به پروردگار و رحمت خاص او را به نحو حضوری درک کند. برخورداری از نیرویی فوق مادی و خداگونه، کمال نهایی انسان در بُعد قدرت را محقق می سازد. محبت انسان به خیر و کمال مطلق (یعنی: خداوند متعال) و نفرت از شرّ و مظاهر آن، بالاترین مرتبه از کمال در بُعد محبت است. احساس رضایت و شادمانی در نتیجه قرب به خداوند نیز مطلوب نهایی و غایتی است که انسان های کامل به آن دست می یابند.
Keywords:
References:
- ابنسينا، حسين، 1418ق، الهيات من کتاب الشفاء، تحقيق حسن حسنزاده آملي، قم، دفتر تبليغات اسلامي.
- ابنفارس، احمد، 1404ق، معجم مقاييس اللغه، قم، مكتب الاعلام الاسلامي.
- بريگسون، هانري، 1358، دو سرچشمه اخلاق و دين، ترجمه حسن حبيبي، تهران، شرکت سهامي انتشار.
- بشيري، ابوالقاسم، 1388الف، «انسان در جستوجوي کمال»، معرفت، ش147، ص59-83.
- ـــــ ، 1388ب، «تبيين روانشناختي الگوي انسان کامل»، روانشناسي و دين، ش8، ص5-40.
- تهانوي، محمدعلي، 1996م، موسوعة کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم، بيروت، مکتبة لبنان ناشرون.
- جوادي آملي، عبدالله، 1372، انسان در اسلام، تهران، مرکز نشر فرهنگي رجاء.
- ديلمى، حسن بن ابيالحسن، 1412ق، إرشاد القلوب إلى الصواب، قم، شريف رضى.
- زمخشرى، محمود بن عمر، 1407ق، الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل و عيون الأقاويل فى وجوه التأويل، بيروت، دار الكتاب العربي.
- سيوطى، عبدالرحمن، 1404ق، الدرّ المنثور فى التفسير بالمأثور، قم، كتابخانه عمومى حضرت آيتالله العظمى مرعشى نجفى.
- صابر، غلام، 1388، کييرکگارد و اقبال: فيلسوفان عشق، ترجمه محمد بقائي ماکان، تهران، يادآوران.
- صدرالمتألهين، 1368، الحکمة المتعالية في الأسفار العقلية الأربعة، قم، مکتبة المصطفوي.
- صدوق، محمدبن علي، 1387، عيون اخبار الرضا، تهران، جهان.
- ـــــ ، 1398ق، التوحيد للصدوق، قم، جامعه مدرسين.
- طباطبائى، سيد محمدحسين، 1390ق، الميزان في تفسير القرآن، چ دوم، بيروت، مؤسسة الأعلمي للمطبوعات.
- طبرسى، فضل بن حسن، 1372، مجمع البيان في تفسير القرآن، چ سوم، تهران، ناصر خسرو.
- طوسى، محمد بن حسن، بيتا، التبيان في تفسير القرآن، بيروت، دار إحياء التراث العربي.
- علمالهدى، على بن الحسين، 1431ق، تفسير الشريف المرتضى المسمى بنفائس التأويل، بيروت، مؤسسة الأعلمي للمطبوعات.
- عياشي، محمد، 1380ق، تفسير العياشي، تهران، مکتبة العلمية الاسلامية.
- فراهيدى، خليل بن احمد، 1409ق، كتاب العين، چ دوم، قم، هجرت.
- فيروزجايي، يارعلي کرد، 1392، «نقدي بر تفسير کمال نهايي به شکوفايي عقلاني در فلسفه يونان و اسلامي»، فلسفه دين، ش14، ص81-102.
- فيض كاشانى، محمد بن شاه مرتضى، 1415ق، تفسير الصافي، چ دوم، تهران، مكتبة الصدر.
- قمى، على بن ابراهيم، 1363، تفسير القمي، چ سوم، قم، دار الكتاب.
- محمدي، محمدتقي و محمدرضا سالاريفر، 1390، «نگاهي روانشناختي به انسان کامل از ديدگاه قرآن»، مطالعات اسلام و روانشناسي، ش9، ص33-56.
- مصباح يزدي، محمدتقي، 1386، خودشناسي براي خودسازي، چ سيزدهم، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- ـــــ ، 1391الف، اخلاق در قرآن، ج2، چ پنجم، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- ـــــ ، 1391ب، معارف قرآن (1-3)، چ چهارم، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- مطهري، مرتضي، 1383، انسان کامل، چ سيام، تهران، صدرا.
- ـــــ ، 1384، مجموعه آثار استاد شهيد مطهري، چ هفتم، تهران، صدرا.
- مقاتل، ابنسليمان، 1423ق، تفسير مقاتل بن سليمان، بيروت، دار إحياء التراث العربي.
- نيچه، فريدريش، 1377، ارادة معطوف به قدرت، آزمايش در ديگرگوني همة ارزشها، ترجمه محمدباقر هوشيار، تهران، نشر و پژوهش فرزان روز.
- واعظي، احمد، 1391، انسان از ديدگاه اسلام، تهران، سمت.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
Karimi Ghodoosi, Mohsen, Karimi, Mustafa.(2025) Man’s Ultimate Perfection Based on the Dimensions of the Soul from the Perspective of the Holy Qur'an. , 14(2), 59-72
Mohsen Karimi Ghodoosi; Mustafa Karimi."Man’s Ultimate Perfection Based on the Dimensions of the Soul from the Perspective of the Holy Qur'an". , 14, 2, 2025, 59-72
Karimi Ghodoosi, M, Karimi, M.(2025) 'Man’s Ultimate Perfection Based on the Dimensions of the Soul from the Perspective of the Holy Qur'an', , 14(2), pp. 59-72