, Volume 11, Issue 2, No 21, Year 2025 , Pages 81-97

    The Study of the Verses Surmising the Commitment of Sin or Abandoning the Better Action by Prophet Moses in the Murder of a Coptic Man

    Writers:
    ✍️ Ali faghih / PhD in the Qur'anic Sciences and Teachings / fagheh@quran.ac.ir
    Esmaeeil soltani / Assistant Professor in IKI / soltani@qabas.net
    Abstract: 
    In the fighting between a Pharaonic and an Israelite, Prophet Moses helped the Israelite, and his pushing away the Pharaonic (Coptic) led to his death. The question that arises in this regard is whether the statements quoted from prophet Moses after killing the Coptic be reconciled with his infallibility? The verses that raise the doubt of sin or abandoning the better action. are: «هذا مِنْ عَمَلِ الشَّيْطانِ»؛ «قالَ رَبِّ إِنِّي ظَلَمْتُ نَفْسي‏ فَاغْفِرْلي»؛ «قالَ فَعَلْتُها إِذاً وَأَنَا مِنَ الضَّالِّينَ» Studies show that all Shiite commentators have regarded this murder as Tark-e- ula (abandoning the better action), and all Sunni commentators (except Fakhr Razi) have considered it a sin. Using the descriptive - analytical method, this paper has dealt with this doubt and concluded that the murder of Coptic by the Prophet was neither a sin; nor abandoning the better action. The pronoun "Hadha" in the first verse refers to the fight between Sebti and Coptic. The word "oppression" and "forgiveness" in the second verse are also used in the literal meaning; therefore, it means: By entering this city, I placed myself where I should not be; then cover me from enemies. Moreover, the sentence «فَعَلْتُها إِذاً وَأَنَا مِنَ الضَّالِّينَ» is used for dissimulation.
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :بررسی آیات موهم ارتکاب گناه یا ترک اولی از سوی حضرت موسی علیه السلام در قتل قبطی
    Abstract: 
    در درگیری واقع شده بین فردی از فرعونیان و فردی از بنی اسرائیل که حضرت موسی علیه السلام به کمک اسرائیلی (سبطی) شتافت و دفع فرعونی (قبطی) توسط ایشان منتهی به مرگ وی شد، جای طرح این پرسش است که آیا می توان تعابیر نقل شده از حضرت موسی علیه السلام بعد از قتل قبطی را با عصمت جمع کرد؟ تعابیری که موهم شبهه‌ی معصیت یا ترک اولی است، عبارت اند از: «هذا مِنْ عَمَلِ الشَّیْطانِ»؛ «قالَ رَبِّ إِنِّی ظَلَمْتُ نَفْسی‏ فَاغْفِرْلی»؛ «قالَ فَعَلْتُها إِذاً وَأَنَا مِنَ الضَّالِّینَ». تا آنجا که بررسی شد، همه‌ی مفسران شیعه این قتل را ترک اولی و همه‌ی مفسران اهل تسنن (به جز فخررازی) آن را گناه برشمرده اند. این نوشتار به روش توصیف و تحلیل، به بررسی شبهه پرداخته و به این نتیجه رسیده است که قتل قبطی توسط آن حضرت، نه تنها گناه نبود؛ بلکه ترک اولی هم نبوده است. ضمیر «هذا» در آیه‌ی نخست به اقتتال و درگیری میان سبطی و قبطی برمی گردد. واژه‌ی «ظلم» و «غفران» در آیه‌ی دوم نیز در معنای لغوی به کار رفته است؛ در نتیجه چنین معنا می شود: با ورود به این شهر، خود را در جایی که نباید می بودم قرار دادم؛ پس مرا از دشمنان بپوشان. جمله‌ی «فَعَلْتُها إِذاً وَأَنَا مِنَ الضَّالِّینَ» نیز در مقام توریه بیان شده است.
    References: 
    • آلوسى، سيدمحمود، 1415ق، روح المعانى فى تفسير القرآن العظيم، بيروت، ‏دارالكتب العلمية.
    • ابن بابويه، محمد بن على‏، 1378ق، ‏عيون أخبار الرضا‏، محقق: مهدي لاجوردى‏، تهران، جهان‏.
    • ابن عاشور، محمد بن طاهر، بی‌تا، التحرير و التنوير، بی‌جا.
    • ابن منظور، محمد بن مكرم، 1414ق، لسان العرب، چ سوم، بيروت، دار صادر.
    • تميمى آمدى، عبدالواحد بن محمد،1410ق، غرر الحكم و درر الكلم، چ دوم، ‏قم، دار الكتاب الإسلامي.
    • جوادی آملی، عبدالله، 1388، تفسیر تسنیم، چ هشتم، محقق: علی اسلامی، قم، سایت بنیاد بین‌المللی علوم وحیانی اسراء.
    • خطيب، عبدالكريم، بی‌تا، التفسير القرآنى للقرآن، بی‌جا.
    • راغب اصفهانى، حسين بن محمد، 1412ق، المفردات في غريب القرآن، تحقيق: صفوان عدنان داودى،‏ بيروت، دارالعلم الدار الشامية.
    • رشيدالدين ميبدى، احمد بن ابى سعد، 1371، ‏كشف الأسرار و عدة الأبرار، چ پنجم، تهران، اميركبير.
    • زحيلى، وهبة بن مصطفى،‏ 1422ق، تفسير الوسيط، دمشق، دار الفكر.
    • زمخشرى، محمود، 1407ق، الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل، چ سوم، بيروت، دار الكتاب العربي.
    • سبحانى، جعفر، 1425ق، عصمة الأنبياء، چ سوم، قم، مؤسسة امام صادق‏.
    • سيوطى، جلال‌الدين،‏ 1416ق، تفسير الجلالين‏، بيروت، مؤسسة النور للمطبوعات.
    • شاذلي، سيد بن قطب بن ابراهيم،‏ 1412ق، فى ظلال القرآن، چ هفدهم، بيروت- قاهره، دارالشروق.
    • شريف الرضي، محمد بن حسين، ‏1414ق، نهج البلاغة، محقق: صالح، صبحي، قم، هجرت.
    • طباطبايى، سيدمحمدحسين، ‏1417ق، ‏الميزان فى تفسير القرآن‏، چ پنجم، قم، دفتر انتشارات اسلامى جامعه مدرسين حوزه علميه قم.
    • طبرسى، فضل بن حسن‏، 1372، مجمع البيان فى تفسير القرآن، چ سوم، تهران، ناصرخسرو.
    • طنطاوى، سيدمحمد، بی‌تا، التفسير الوسيط للقرآن الكريم‏، بی‌جا.
    • علم‏الهدى، على بن الحسين، 1436ق، تنزيه الأنبياء‏، قم، الشريف الرضي.
    • فخرالدين رازى، محمد بن عمر،1420ق، مفاتيح الغيب، چ سوم، بيروت، دار احياء التراث العربى.
    • مجلسى، محمدباقر، 1403ق، بحار الأنوار، چ دوم، بيروت، دار احياء التراث العربي.
    • مراغى، احمد بن مصطفى، بی‌تا، تفسير المراغى‏، بيروت، دار احياء التراث العربى‏.
    • مصباح یزدی، محمدتقی، 1392، آموزش عقائد، چ شصت و سوم، تهران، بین‌الملل.
    • مكارم شيرازى، ناصر، 1374، تفسير نمونه‏، تهران، دار الكتب الإسلامية.
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    faghih, Ali, soltani, Esmaeeil.(2025) The Study of the Verses Surmising the Commitment of Sin or Abandoning the Better Action by Prophet Moses in the Murder of a Coptic Man. , 11(2), 81-97

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Ali faghih; Esmaeeil soltani."The Study of the Verses Surmising the Commitment of Sin or Abandoning the Better Action by Prophet Moses in the Murder of a Coptic Man". , 11, 2, 2025, 81-97

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    faghih, A, soltani, E.(2025) 'The Study of the Verses Surmising the Commitment of Sin or Abandoning the Better Action by Prophet Moses in the Murder of a Coptic Man', , 11(2), pp. 81-97

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    faghih, A, soltani, E. The Study of the Verses Surmising the Commitment of Sin or Abandoning the Better Action by Prophet Moses in the Murder of a Coptic Man. , 2025; 11(2): 81-97